Internship tại Đức (Tiếng Đức là Praktikum) là một cơ hội cực kỳ tốt để tích lũy kinh nghiệm làm việc nhằm tìm kiếm job trong mơ sau khi tốt nghiệp. Tại Đức đa phần các sinh viên đều có ít nhất một công việc thực tập hoặc làm bán thời gian tại các công ty trước khi tốt nghiệp, phần là tích lũy kinh nghiệm và phần cũng là thị trường làm việc cạnh tranh rất cao, có internship sẽ giúp bản thân nổi bật hơn nhiều. Ngoài ra, đi làm intern còn được trả lương, với một mức lương khá cao so với mức sống, cũng khá cao so với các nước láng giềng trong Châu Âu nên cũng là động lực lớn để các bạn sinh viên apply.
1. Thời gian internship tại Đức
Internship tại Đức (internship in germany) thường là làm full-time và kéo dài 4-6 tháng, do đó rất khó vừa học vừa làm mà phải dành riêng 1 học kỳ để đi thực tập. Vì làm full-time nên tổng thời gian làm là khoảng 40 giờ 1 tuần, 160 giờ 1 tháng. Đa phần các bạn sinh viên đều chọn option này và sắp xếp thực tập vào các kỳ cuối của chương trình học, để đi thực tập xong là viết luận văn tốt nghiệp luôn chứ không cần quay lại trường nữa.
2. Hai cách tìm internship tại Đức khi còn đi học Master
Với những ai không muốn dành riêng một kỳ để đi thực tập thì vẫn có thể vừa học vừa đi internship tại Đức. Mình gợi ý qua 2 cách sau:
- Cách 1: Tìm vị trí internship tại Đức cho phép làm online. Từ sau khi đại dịch xuất hiện, đa phần ở Đức các công ty đều áp dụng làm online qua Home Office, nên đa phần các cơ hội việc làm hiện tại đều cho phép online hoàn toàn. Nếu cần đến công ty cũng thật sự rất ít, ví dụ như đến nhận laptop và thiết bị làm việc vào ngày đầu. Do đó các bạn cứ ở thành phố hiện tại để đi học trên trường, làm việc thì chỉ cần làm online thôi.
- Cách 2: Tìm vị trí internship tại Đức trong cùng thành phố mình ở hoặc ở một nơi gần, thuận tiện di chuyển để đảm bảo có thể đến trường và đến công ty đều được. Thực ra hiện tại học và làm đều phần lớn thời gian là online, tới trường hoặc tới văn phòng rất ít thời gian trong tổng thời gian học và làm (Hybrid Model: Online + Offline nhưng Online nhiều hơn), nên lựa chọn này là hoàn toàn khả thi.
Khi nào cần lên lớp, cần thi ở trường thì book phép ở công ty hoặc block calendar là out-of-office rồi làm bù sau giờ học (nếu công ty đồng ý).
3. Hai loại internship tại Đức
3.1. Voluntary internship
Voluntary internship tại Đức: thực tập không tính vào điểm ở trường, lương nhận được bị tính thuế thu nhập và trích đóng lương hưu, chính phủ quy định công ty phải trả lương từ mức tối thiểu 9,6 Euro trở lên.
3.2. Mandatory internship
Mandatory internship tại Đức: thực tập có thể tính điểm vào chương trình học ở trường, lương nhận được không bị tính thuế thu nhập nhưng có trích đóng lương hưu nếu lương nhận hơn 450 Euro 1 tháng, chính phủ không quy định mức lương tối thiểu.
Tips để kết hợp hai loại internship tại Đức:
Sinh viên muốn đi voluntary internship bao nhiêu lần cũng được, không giới hạn số lần đi internship. Tuy nhiên, nếu chọn mandatory internship, có chấm điểm vào chương trình học, thì chỉ có thể chấm điểm một lần thôi. Để đa dạng hóa kinh nghiệm làm việc, lời khuyên là các bạn có thể kết hợp cả voluntary và mandatory internship (ở nhiều công ty khác nhau), từ đó có nhiều kinh nghiệm làm việc, tự tin ra trường tìm việc.
4. Lương internship tại Đức (hấp dẫn nè)
- Voluntary internship: Với mức lương minimum là 9,6 Euro 1 giờ, một tháng làm 160 giờ thì lương vào khoảng 1.536 Euro. Đây là minimum, một số công ty trả cao hơn, ví dụ công ty mình làm năm 2021 trả 1.800 Euro cho internship bậc master.
- Mandatory internship. Vì chính phủ không quy định mức lương tối thiểu nên các công ty có quyền trả thấp hơn 1.536 Euro. Thông thường họ sẽ trả thấp hơn 1.536 Euro nhưng không ít hơn mức sống tối thiểu (minimum khoảng 853 Euro – theo mức tài khoản khóa). Nhiều công ty không phân biệt voluntary hay mandatory, trả lương như nhau. Ví dụ công ty mình đã làm thì trả tất cả như nhau, đều là 1.800 Euro.
Điểm tuyệt vời hơn nữa là quá trình đi internship full-time công ty sẽ đóng bảo hiểm y tế cho bạn luôn, nên ngoài lương nhận hàng tháng, bạn sẽ tiết kiệm được 116 Euro tiền bảo hiểm.
Các mức lương mình nêu như trên là trước thuế và lương hưu, sau khi trừ thì còn lại cũng khá nhiều, do thuế của sinh viên rất rất thấp. (Mình nhận được tầm hơn 1.500 Euro cho lúc mandatory, tầm 1.300 Euro lúc voluntary internship). Lương tối thiểu trong bài viết này là theo quy định năm 2021.
So sánh với chi phí cuộc sống sinh viên ở Đức: 853 Euro (như quy định tài khoản khóa), thì dư ra khá nhiều đúng không? Đủ lo cuộc sống và du lịch khám phá Châu Âu hay gửi tiền về gia đình ở VN luôn nè.
Đi internship tại Đức mình cũng được hưởng ngày phép như quy định tối thiểu bên Đức (tầm 26 ngày 1 năm) nên khi nào muốn đi du lịch, cần thời gian học thi thì mình cứ đăng ký nghỉ phép có lương thôi.
5. Các website để tìm internship tại Đức:
- Stepstone: https://www.stepstone.de/
- Glassdoor: https://www.glassdoor.de/
- Indeed: https://de.indeed.com/
- LinkedIn: https://www.linkedin.com/
6. Vì sao một số bạn không biết lợi thế của internship tại Đức để tận dụng?
- Ở Đức chia ra 3 hệ trường: Universität (Đại học nghiên cứu) và Fachhochschule (Đại học ứng dụng) và Technische Universität (Đại học công nghệ). Thông thường Universität đề cao nghiên cứu hơn thực tiễn, do đó chương trình học không yêu cầu sinh viên đi internship và thầy cô cũng hầu như không giới thiệu option internship. Do đó, rất nhiều bạn học ở Universität không biết đến option intern hoặc có biết đến nhưng không chú tâm vì không liên quan đến chương trình học.
- Và những bạn sinh viên ở thành phố nhỏ mà chỉ nói được tiếng anh thôi thì hầu như không thể tìm internship ở cùng thành phố do giới hạn về ngôn ngữ, rồi dần các bạn bỏ qua option này luôn. Không nên nha, thành phố mình không có cơ hội thì mình sang thành phố khác làm nhé.
7. Lời khuyên chung
- Internship tại Đức vừa giúp mình có tiền tiêu rủng rỉnh, lại vừa làm đẹp profile để dễ xin việc làm khi tốt nghiệp (nếu bạn xem thử job bên Đức sẽ thấy, entry level mà toàn yêu cầu “vài năm” kinh nghiệm, nếu không có working student/internship thì hầu như chẳng có gì trong tay để apply job luôn í)
- Hiện tại tình huống home office và học online hoàn toàn là lợi thế để các bạn apply job, vì mình có thể apply rất nhiều jobs trên mọi miền nước Đức chứ không còn giới hạn vào thành phố mình đang ở nữa. Không cần chờ đợi gì cả, vừa sang Đức (thậm chí trước khi sang) các bạn hãy apply intern (và working student) liền nhe.
- Kể cả bạn nào học xong dự định không làm việc tại Đức cũng nên đi intern vì so với sức lao động mình bỏ ra thì tiền lương cho job là xứng đáng nhất, hơn nhiều so với việc làm nhà hàng hay bán hàng siêu thị.
- Nếu bạn học ở Universität thì nên vẫn nên tìm hiểu internship dưới dạng “voluntary intern”, kéo dài 1 kì học để đi intern là hoàn toàn xứng đáng.
